Na spotkaniu pojawili się Starosta Powiatu Tureckiego Zbigniew Bartosik, Sekretarz Miasta Andrzej Drzewiecki oraz naoczni świadkowie tragicznych wydarzeń związanych z sowiecką okupacją. Uczniowie mogli poszerzyć swoją wiedzę na temat organizacji niepodległościowych, które działały na naszych terenach. Wspomniano m.in. „Nie”, czyli Niepodległość, Delegaturę Sił Zbrojnych na Kraj, Wolność i Niezawisłość, NSZ czy WSGO – Wartę.

Kim byli ppłk Andrzej Rzewuski, słynny gen. „Nil” czyli August Emil Fieldorf czy gen. Leopold Okulicki? Dlaczego powinniśmy znać ich historię, tak jak losy Danuty Siedzikówny „Inki” czy wzbudzającego wiele kontrowersji Eugeniusza Kokolskiego „Groźnego”? Mówił o tym dr Kuświk, prezentując unikatowe zdjęcia i dokumenty z archiwów IPNu, przypominając tych, o których długo władze komunistyczne starały się zapomnieć i zatrzeć wszelkie ślady ich istnienia.

„Groźny” wzbudza nadal wiele emocji – bardzo długo propaganda komunistyczna jego oddział nazywała bandą, jego samego stawiając jako zwykłego bandytę. Wg nieoficjalnych relacji miał on dopuścić się mordu na Żydach w miejscowości Tuliszków. Jak mówił dr Kuświk, człowiek ten działał niezwykle szybko i skutecznie, stając się istnym utrapieniem dla lokalnych władz komunistycznych: - „Groźny" sparaliżował działanie PPRu i Milicji na tym terenie. Ludzie bali się wstępować do Milicji, bali się wstępować do PPRu w obawie przed nim. Najlepszym przykładem tego była sama zasadzka na siedmioosobowy oddział „Groźnego” w miejscowości Czyste (gm. Dobra), w której udział wzięło aż 1300 funkcjonariuszy.

Zgromadzona młodzież mogła dowiedzieć się także jakie narzędzia stosowano do walki zarówno z AK jak i jej późniejszymi spadkobiercami – prym wiodło oczywiście Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, wspierane przez KBW, Ormo, Milicję Obywatelską czy NKWD. Ich metody opierały się na fałszowaniu polskiej historii, zastraszaniu miejscowej ludności wspierających partyzantów, obławach, pacyfikacjach czy wprowadzaniu do oddziałów własnych agentów. Szacuje się, że do podziemia antykomunistycznego należało ok. 120 – 180 tys. ludzi, z których 20 tys. zostało wywiezionych, kolejnych 20 tys. zamordowano, 8,5 tys. zginęło podczas walk, a 2,5 tys. stracono na mocy wyroków sądowych. Przeciwko sobie mieli oni 2-3 miliony żołnierzy sowieckich.

Dr Bartosz Kuświk wspomniał o tzw. Projekcie Łączka, w ramach którego próbuje się ustalić miejsce pochówku Żołnierzy Wyklętych i ich identyfikację. Do tej pory odnaleziono blisko 200 ciał, z których zaledwie 16 zostało rozpoznanych. Przypomnijmy, że w Miejcowości Małoszyna zostało pochowanych sześciu towarzyszy "Groźnego", który sam zmarł w Turku. Jego ciało wg nieoficjalnych źródeł zostało wrzucone do Warty. 

Wykład wzbogacony o relację naocznych świadków był na pewno ciekawą lekcją historii, która powinna uświadomić młodym ludziom, jak wiele osób oddało życie za ich wolność i za możliwość życia w samodzielnym, niepodległym, choć na pewno nie idealnym państwie. To, co dzisiaj jest dla nas normą, kiedyś było ogromnym luksusem. Nie chodzi bynajmniej tu o materialny aspekt naszego życia, ale o coś, co dzisiaj wydaje się niezwykle prozaiczne i naturalne – własny język, wolność wyznania, bezpieczeństwo, niezawisłe sądy. Czy umiemy to wykorzystać?

ma