Globalna swoboda podróżowania - co decyduje o sile paszportu?

Choć może się wydawać jedynie formalnością niezbędną do przekraczania granic, paszport staje się dziś symbolem globalnej swobody i międzynarodowego prestiżu. W erze rosnącej mobilności dokument ten zyskuje znaczenie strategiczne, a jego "siła" bywa wyznacznikiem pozycji państwa na arenie światowej. Na stronie https://paszporty.com.pl/najsilniejsze-paszporty-swiata-ranking/ szczegółowo przedstawiono globalny ranking najpotężniejszych paszportów według Henley Passport Index – zestawienie oparte na twardych danych, takich jak liczba krajów dostępnych bez wizy, informacje Międzynarodowej Organizacji Lotnictwa Cywilnego (ICAO), a także poziom rozwoju gospodarczego poszczególnych państw. Ostateczna ocena wynika z określonych kryteriów, które tworzą kompleksowy obraz realnej swobody podróżowania obywateli różnych narodowości.
Czym jest "silny paszport" - ranking według określonych kryteriów
Termin „silny paszport” nie odnosi się wyłącznie do wyglądu dokumentu czy jego funkcji identyfikacyjnej — to miara realnej wolności podróżowania, jaką cieszy się jego posiadacz. O sile paszportu decyduje liczba krajów, do których można wjechać bez wizy lub z uzyskaniem jej dopiero po przybyciu. W praktyce oznacza to dostęp do światowej mobilności bez formalności, kolejek i ograniczeń.
Twórcy rankingu Henley Passport Index biorą pod uwagę szereg czynników determinujących dostępność wizową. Podstawą oceny jest liczba państw, które uznają dany paszport za wystarczający do swobodnego przekroczenia granicy, co z kolei wynika z międzynarodowych umów bilateralnych, aktualnej polityki wizowej i reputacji danego kraju na arenie międzynarodowej. W tle analizy pojawiają się również dane Międzynarodowej Organizacji Lotnictwa Cywilnego (ICAO) oraz poziom rozwoju gospodarczego (PKB), który w sposób pośredni wpływa na wiarygodność i ocenę ryzyka migracyjnego.
Wyniki rankingu opracowywane są na podstawie jasno określonych kryteriów, które są regularnie aktualizowane w odpowiedzi na zmieniające się uwarunkowania geopolityczne i regulacje międzynarodowe. Dlatego też siła paszportu może wzrastać lub maleć z roku na rok – w zależności od decyzji rządów, zmian sojuszy czy polityk imigracyjnych.
Najnowsze wyniki – ranking 2025
Według zestawienia za 2025 rok na stronie paszporty.com.pl:
-
Liderem pozostaje Singapur, którego obywatele podróżują do 193 krajów bez wizy;
-
Na drugim miejscu uplasowały się Japonia i Korea Południowa (190 krajów);
-
Podium zamykają: Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Irlandia, Niemcy i Włochy (po 189);
-
Kolejne miejsca zajmuje grupa kilkunastu państw Europy i Pacyfiku (188–186), w tym Polska – wraz z Kanadą, Czechami, Maltą i Węgrami – z wynikiem 185.
W rankingu TOP 10 znalazły się państwa o najwyższym poziomie międzynarodowej mobilności, a tuż za nimi uplasowały się między innymi Australia i Wielka Brytania (186 krajów), Estonia oraz Zjednoczone Emiraty Arabskie (184), a także Stany Zjednoczone i Chorwacja (183).
Warto przy tym zauważyć, że niektóre media – takie jak TVN24 czy Onet Podróże – podają nieco odmienne liczby dla liderów zestawienia. Różnice te, choć niewielkie, mogą wynikać z różnych terminów aktualizacji danych lub zastosowania nieco odmiennych metodologii obliczeń. Serwis paszporty.com.pl opiera się na danych z Henley Passport Index, które są cyklicznie aktualizowane na podstawie oficjalnych źródeł, takich jak ICAO oraz bazy polityk wizowych poszczególnych krajów.
Polska w kontekście globalnym
Polski paszport należy obecnie do jednych z najmocniejszych na świecie. W rankingu z 2025 roku plasuje się tuż za ścisłą czołówką, dając dostęp bezwizowy lub z wizą po przylocie do aż 185 państw. Choć nie znajduje się na podium, różnica między liderami a Polską wynosi zaledwie kilka krajów, co czyni nasz dokument jednym z najbardziej funkcjonalnych w kontekście międzynarodowych podróży.
To znaczący postęp w porównaniu do poprzednich lat. Jeszcze w 2015 roku Polacy mogli swobodnie podróżować do około 150 państw, a w 2024 roku liczba ta wzrosła do 174. Tendencja wzrostowa pokazuje efekty międzynarodowej polityki, rosnącej reputacji kraju i skutecznych negocjacji wizowych prowadzonych przez administrację publiczną oraz samorządy.
Na drugim biegunie – najsłabsze paszporty
Ranking zestawia też kraje z najsłabszymi paszportami. W 2025:
-
Najsłabszym jest Afganistan – tylko 25 krajów bez wizy;
-
Dalej: Syria (27), Irak (30), Jemen i Pakistan (32), Somalia (33), a także m.in. Nepal, Bangladesz, Libia, Korea Północna, Sudan Południowy (~38–43).
Polityczne i gospodarcze kryzysy w tych regionach, konflikty zbrojne i niestabilność uniemożliwiają swobodne podróże mieszkańców – stąd tak słabe wyniki.
Dlaczego to ma znaczenie?
W analizie opublikowanej na stronie podkreślono kilka kluczowych aspektów dotyczących znaczenia „silnego paszportu”:
-
Dla obywateli stanowi on realne udogodnienie – ułatwia podróże turystyczne, biznesowe i edukacyjne, skracając formalności oraz ograniczając potrzebę uzyskiwania wiz;
-
Dla państwa to wyraz rosnącego znaczenia na arenie międzynarodowej oraz większej atrakcyjności w obszarze dyplomacji, inwestycji i współpracy międzypaństwowej;
-
Dla samorządów i organizacji pozarządowych – szeroka dostępność bezwizowa wspiera rozwój współpracy zagranicznej, realizację projektów partnerskich oraz wymianę kulturalną i społeczną.
W publikacji wspomniano także o nagrodach i wyróżnieniach dla państw, które osiągają szczególnie dynamiczne postępy w zakresie polityki wizowej. Przykładem są Zjednoczone Emiraty Arabskie, które w ciągu ostatnich 10 lat zwiększyły liczbę krajów dostępnych bez wizy o 72 – to jeden z najbardziej imponujących wzrostów w historii rankingu Henley Passport Index.
Podsumowując
Aby utrzymać wysoką pozycję w rankingu paszportów, kraje muszą nieustannie monitorować zmiany w polityce wizowej, zawierać nowe umowy oraz reagować na restrykcje wprowadzane przez inne państwa. W przypadku Polski wzrost siły paszportu idzie w parze z rosnącą rolą kraju w Unii Europejskiej, co sprzyja poprawie dostępności wizowej. Jednocześnie ważne jest pielęgnowanie relacji międzynarodowych i aktywny udział w negocjacjach liberalizacyjnych, a także rozwijanie wymiany kulturalnej, która wzmacnia współpracę na wielu płaszczyznach. Ranking, oparty na określonych kryteriach, zwłaszcza liczbie państw dostępnych bez wiz, odzwierciedla globalną mobilność obywateli i realne korzyści dla podróżujących. Polska, dzięki stabilnej gospodarce i aktywnej dyplomacji, zajmuje wysoką pozycję, co ma istotne znaczenie dla jej mieszkańców.
źródło: materiał prasowy nadesłany / sponsorowany
