W ocenie Zarządu TS opracowanie i przyjęcie przywołanej uchwały świadczy o braku profesjonalizmu po stronie burmistrza Antosika oraz grupy radnych wnioskodawców (Maryla Stolarek, Mariola Kadżyńska-Siwek, Mariola Pacześna, Radosław Idzikowski, Karol Serfiński, Jerzy Pionke, Paweł Borowski), a także wskazuje na nieliczenie się z oczekiwaniami oraz potrzebami społecznymi, w tym środowisk bezpośrednio zainteresowanych w prawidłowym funkcjonowaniu systemu oświaty w Turku.  

Każdy proces tworzenia prawa w tym opracowanie projektu uchwały, z tak ważnej społecznie sfery jak oświata (przekształcenie lub likwidacja jednostek, redukcja etatów, zatrudnienie pracowników obsługujących jednostki bezpośrednio w szkołach i przedszkolach, ograniczenie liczby tworzonych oddziałów w szkołach, nie przyjmowanie uczniów do przedszkoli i szkół spoza terenu miasta, renegocjowanie lub wypowiedzenie ponadzakładowego układ zbiorowego pracy dla pracowników niepedagogicznych), rozpoczyna się od artykulacji interesów społecznych, politycznych, ekonomicznych przez różne podmioty społeczne, których krąg nie ogranicza się do burmistrza, grupy radnych czy zespołu ekspertów, ale wykra­cza poza nie i obejmuje zrzeszenia obywatelskie np. rady rodziców, samorządy uczniowskie w szkołach, związki zawodowe, lokalne stowarzyszenia, organizacje pozarządowe, itp. Do tego służą m.in. konsultacje (opiniowanie) projektu uchwały z zainteresowanymi regulacją prawną, np. z związkami zawodowymi (art. 19 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych), a w przypadku regulacji dotyczącej tak ważnej społecznie sfery jak oświata, także poddanie jej son­dażowi opinii społecznej np. w formie badania ankietowego. Na etapie opracowywania projektu przywołanej uchwały nie dobyły się żadne konsultacje ze związkami zawodowymi nauczycieli czy pracowników samorządowych, a także nikt nie przeprowadził żadnego badania oczekiwań społecznych. Nie podjęto nawet próba poznania potrzeb społecznych i stopnia ich zaspokojenia w dziedzinie „optymalizacji" wydatków na oświatę w Turku. Stoimy na stanowisku, że systemu oświaty w mieście nie można traktować instrumentalnie w oparciu jedynie o rynkowe zasady popytu i podaży przez pryzmat „oszczędności" na podstawie nie dość precyzyjnego i nieaktualnego opracowania zespołu ekspertów, bez uwzględnienia oczekiwań oraz potrzeb społecznych.

Tak samo każdy organ, aby podjąć prawidłowy akt prawny, którym jest uchwała, zgodnie m.in. z zasadą legalizmu oraz zasadami techniki prawodawczej, powinien posiadać upoważnienie ustawowe do podjęcia tego rodzaju aktu (tzw. podstawę prawną). Przy czym podstawą prawną uchwały rady miasta, która ma charakter wiążący dla burmistrza (§ 2 podjętej uchwały „Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Miasta Turku".), nie może być dowolny przepis ustawy, np. art. 18 ust. 1 zawarty w ustawie o samorządzie gminnym, ale wyłącznie taki, który zawiera upoważnienie do wydania tego rodzaju aktu, np. z ustawy o systemie oświaty. Innymi słowy, aby rada miasta mogła podjąć prawnie skutecznie przywołaną uchwałę w sprawie przyjęcia programu optymalizacji wydatków na oświatę GM Turek, de facto mającej charakter wiążący burmistrza oraz mieszkańców w tym zakresie, jej wnioskodawcy powinni wskazać w podstawie prawnej uchwały przepis prawa materialnego, który wynika z ustawy o systemie oświaty. W ustawie o systemie oświaty brak jest przepisu prawa upoważniającego radę miasta do podjęcia tego rodzaju uchwały. Zgodnie z ustawą o systemie oświaty, kompetencje rady miasta wynikają z: art.5 ust.9, art.58 ust.6, art.59 ust.1, art.62 ust.1 i 5. Nie ma w nich mowy o upoważnieniu dla rady miasta do podejmowania uchwały w spr. programu optymalizacji wydatków na oświatę w mieście. Natomiast pozostałe kompetencje należą do burmistrza, a określone są one w: art.5 ust.7, art.36 ust.2, art.36a ust. 1,2,4,4a,5,6,9, art.38 ust.1, art.39 ust 4a i 5, art.62 ust.6, art.71 a ust.1, a także art.31 pkt.6a, art.34 ust.2 37 ust.1, art.39 ust.6., art.41 ust.3, art.58 ust 3, art.59 ust 3. i 4, art.71b ust.2b, art.77 ust.6, art.82 ust.1,3,4,5, art. 85 ust. 3. Dlatego rada miasta nie miała upoważnienia ustawowego i nie była kompetentna do podjęcia ww. uchwały. Natomiast jej podjęcie przez radę miasta stanowi wejście w kompetencje burmistrza (niewłaściwość organu). Rada miasta nie ma kompetencji (nie jest uprawniona) jedynie na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do podejmowania czynności, które należą do burmistrza jako organu wykonawczego gminy. Czynności optymalizacji wydatków na oświatę w mieście należą do zakresu zadań burmistrza. Co oznacza, że przywołana uchwała została podjęta bez podstawy prawnej i jest aktem prawnym wadliwym w stopniu rażącym. Uważamy, że burmistrz Antosik po raz kolejny chowa się za plecami tym razem ww. grupa radnych, próbując w ten sposób przenieść odpowiedzialności na nich za skutki decyzji, które leżą w jego kompetencji, wykorzystując w tym celu bubel prawny w postaci ww. uchwały.      

Ponadto, aby uchwała jako akt prawny była prawnie wiążąca, powinny być spełnione określone warunki jej podjęcia przez radę miasta, m.in. zdolność uchwałodawcza tzw. quorum. Mianem quorum określa się liczbę członków rady miasta, których obecność umożliwia podjęcie uchwały. Dla zdolności uchwałodawczej (quorum) zgodnie z art. 14 ustawy o samorządzie gminnym, wymagana jest obecność co najmniej połowy ustawowego składu rady miasta, która zgodnie art. 17 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym, dla rady miasta podejmującej ww. uchwałę wynosi 11 osób, tj. liczbę przekraczającej arytmetyczną połowę ustawowego składu rady (10 osób). W głosowaniu w dniu w 6 października 2016 r., nad przyjęciem uchwały w sprawie przyjęcia programu optymalizacji wydatków na oświatę GM Turek bezpośrednio brało udział 10 radnych, każdy z nich głosował „za" jej przyjęciem. Natomiast 9 radnych zajęło stanowisko i złożyło oświadczenie woli do protokołu (wyłączyli się od głosowania), iż nie będzie brała udziału w głosowaniu z powodu braku zgodności z prawem projektu przedmiotowej uchwały. W Naszej ocenie istnieje duża wątpliwość co do skuteczności prawnej podjęcia przedmiotowej uchwały, która została podjęta z naruszeniem art. 14  ustawy o samorządzie gminnym.

Wyrażamy również wątpliwość co do poprawności opracowania, będącego podstawą podjętej z naruszeniem prawa uchwały. W szczególności nie zostały przeanalizowane zmiany w sprawozdawczości budżetowej, jak przeniesienie znacznej części wydatków rzeczowych z wydatków bieżących do wydatków inwestycyjnych, przeniesienie około 2 milionów dochodów własnych szkół i przedszkoli do budżetu miasta, które w jednostkach wykorzystywane były w większości na wydatki rzeczowe. Wątpliwość budzi rzekome zmniejszenie zatrudnienia o 4,5 etatu w związku z likwidacją Miejskiego Zespołu Obsługi Szkół i Przedszkoli. Po likwidacji zatrudnienie wzrośnie, ponieważ w każdej szkole i przedszkolu pojawią się nowe stanowiska, w sumie liczniejsze od obecnych. Ponadto zarządzanie oświatą w ten sposób będzie mniej efektywne. W opracowaniu nie ujęto tzw. efektu skali. Autorzy opracowania, przyjmując prognozę GUS dotyczącą ilości nowonarodzonych dzieci, nie wzięli pod uwagę efektu wzrostu urodzeń po wprowadzeniu przez Rząd Beaty Szydło programu 500 +, a także innych pronatalistycznych programów, które zostaną przez rząd wprowadzone, np. mieszkanie+. Kuriozalnym w opracowaniu jest twierdzenie, że przyjmowanie uczniów spoza miasta wpływa na wzrost kosztów. W rzeczywistości więcej uczniów wpływa na obniżkę kosztów stałych przypadających na jednego ucznia, a wraz z przyznaną subwencją oświatową powoduje obniżkę kosztów per capita w stosunku do wszystkich uczniów.

Wyrazem niespotykanej w samorządach arogancji, lekceważenia strony społecznej, jest przyjęcie w programie wypowiedzenia układu zbiorowego pracy. Niszczyć wypracowany w dialogu społecznym układ jest niezmiernie łatwo, natomiast jego stworzenie nie jest już takie proste. Dochodzimy do wniosku, że dalsze trwanie Romualda Antosika na stanowisku Burmistrza Miasta Turku staje się przeszkodą w harmonijnym, pożądanym społecznie, rozwoju miasta.

Nie możemy zostać obojętni w tak ważnej społecznie sprawie dla miasta i jego mieszkańców jak system oświaty, którego przyszły kształt zależy od osoby burmistrza nie zdolnej do prowadzenia dialogu ze społeczeństwem czego dobitnym przykładem jest sposób procedowania oraz treść uchwały Rady Miejskiej Turku z dnia 6 października 2016 r., sprawie przyjęcia programu optymalizacji wydatków na oświatę GM Turek na XXIII sesji RM Turku.

Turek, dnia 10 października 2016 r.

Zarząd Koła Miejskiego w Turku Towarzystwa Samorządowego