A tak na poważnie, to chciałbym aby tego typu dyskusje były bardziej merytoryczne, a nie polityczno-publicystyczno-populistyczne.

Do meritum więc. Poruszony na Sesji  Rady Powiatu temat „wpływu z podatku”  dotyczy tzw. udziału w podatku dochodowym, który uregulowany został w ustawie z dnia 13 listopada 2003r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, a precyzyjnie mówiąc art. 4 ust. 2 stanowi, iż wysokość udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, od podatników tego podatku zamieszkałych na obszarze gminy wynosi 39,34 proc. Dla przykładu – pracodawca odprowadził 100 zł z pensji przeciętnego Jana Kowalskiego jako podatek dochodowy, to wówczas 39,34 złotych zasili dochody samorządu, na obszarze którego Kowalski mieszka. Czyli mamy dwie zmienne, po pierwsze miejsce zamieszkania podatnika i wysokość podatku. Dla potrzeb artykułu nie poruszam pozostałych udziałów wynikających z ww. ustawy.

Z kolei temat łączenia wynika wprost z art. 41, który w swej treści obowiązywał będzie do 31 grudnia 2015r., ponieważ od 1 stycznia 2016 roku zaczną obowiązywać znowelizowane zapisy. I tak w obecnym brzmieniu art. 41 ust. 1 stanowi, iż dla gminy powstałej w wyniku połączenia dwóch lub więcej gmin, w drodze zgodnych uchwał, wskaźnik udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, określony w art. 4 ust. 2 wspomnianej ustawy w okresie 5 lat, począwszy od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym podjęto decyzję  o połączeniu, jest zwiększony o pięć punktów procentowych. Od 2016 będzie stosowany inny wzór, wprowadzony przez art. 41 ust. 3 w brzmieniu ustalonym przez art. 27 pkt 2 lit. c) ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw i nie będzie to proste 5 % tylko  wyliczone za pomocą odpowiedniego wzoru wprowadzonego ww. ustawą w ustępie 1a i 1b.

1a. Dla gminy powstałej w wyniku połączenia gmin, w drodze zgodnych uchwał, dla której dochód z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych w przeliczeniu na jednego mieszkańca jest niższy od dochodu z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych dla wszystkich gmin w kraju w przeliczeniu na jednego mieszkańca, wskaźnik udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, określony w art. 4 ust. 2, w okresie 5 lat, począwszy od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym podjęto decyzje o połączeniu, jest zwiększony o wskaźnik Zg, wyrażony wzorem:

Zg = 5 punktów procentowych x ŚPg/Śg,

w którym poszczególne symbole oznaczają:

ŚPg – iloraz dochodów z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych dla wszystkich gmin i miast na prawach powiatu w części gminnej w kraju oraz wszystkich mieszkańców kraju;
Śg – iloraz dochodów z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych w nowej gminie oraz liczby mieszkańców tej gminy.

1b. Wartości oznaczone symbolami ŚPg oraz Śg oblicza się na podstawie danych za rok poprzedzający rok, w którym podjęto uchwały.

Nowelizacja ustawy jaka zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2016r. zakłada pewne zmiany w algorytmie wyliczenia dodatkowego udziału z tytułu połączenia się samorządów. Trudno będzie wprost podać kwoty zwiększenia udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych, choć będzie to wspomniane 5%, ale skorygowane o wskaźnik, o którym mowa powyżej. Wskaźnik ten, uzależniony będzie od ilorazu pomiędzy całym udziałem podatku w skali kraju do wszystkich mieszkańców kraju, i odpowiednio udziałem dla nowej gminy do liczby jej mieszkańców. Będzie trzeba ów wskaźnik zastosować w sytuacji, kiedy udział w podatku dochodowym od osób fizycznych w przeliczeniu na jednego mieszkańca połączonej gminy, będzie niższy od dochodu z tytułu udziału dla wszystkich gmin w kraju na jednego mieszkańca.  W tym zakresie przeprowadziłem symulację na danych za rok 2014 i wyniki są następujące: dochód per capita (na głowę) w skali kraju wynosi 417,46 zł a połączonych samorządów 668,42 zł. W takim przypadku, nie nastąpiłaby korekta wskaźnika Zg, o którym mowa powyżej.

Spróbujmy zatem odpowiedzieć na pytanie czy te 10 czy 12 milionów jest realne ? Nie chcę się tutaj zbytnio mądrzyć, jednakże z danych które posiadam i bieżącej analizy jaką prowadzę wynika, że zarówno 12 czy nawet 10 milionów jest nierealne. Tabela, która stanowi załącznik do niniejszego artykułu w mojej ocenie uzasadnia tą odpowiedź. Dlaczego ? Sporządziłem zestawienie obejmujące osiem lat (2007-2014) przedstawiające poszczególne dane, odpowiednio dla Gminy Miejskiej i Wiejskiej oraz symulację poszczególnych kwot wynikających z połączenia obu samorządów (dane w kolumnach 12 – 14 mogą być obarczone błędem standardowym, ponieważ kolumna 12 zawiera sumę udziału obu samorządów, kolumna 13 wprost wyliczone 5 procentową premię wynikającą z połączenia i kolumna 14 premię za 5 lat jednakże trudno tam doszukać się 10 czy 12 milionów) – średnia za ten okres kształtuje się na poziomie 5,3 miliona.

Podsumowując. Tym krótkim artykułem chciałbym, zwrócić uwagę aby w tak istotnych tematach radni opierali się na danych źródłowych a nie przypuszczeniach. Bo przecież relacja z takich sesji ma swoje odzwierciedlenie w artykułach prasowych i  internetowych. Czytają je mieszkańcy powiatu i należy się Im rzetelna i pełna informacją. Myślę, że choć trochę przybliżyłem obszar udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych, który znajduję się w moim obszarze naukowym. Na koniec życzyłbym sobie aby dyskurs publiczny opierał się na zasadach merytorycznych, a nie publicystycznych czego sobie i Panu Redaktorowi życzę

Łącząc wyrazy szacunku
Artur Przyszło